Begraven vroeger…

Begraven is zo oud als de mensheid. Vrijwel in alle culturen -bestaande en verloren gegane- wordt het lichaam van een overledene begraven. Een uitzondering is bijvoorbeeld het Hindoeïsme (vanaf ca. 1500 v. Chr.). Hindoes cremeren hun overledenen zo snel mogelijk zodat de onsterfelijke ziel terug kan naar de oerbron.

Maar ook in Nederland werden rond het begin van de jaartelling de doden gecremeerd (urnenplaatsen in grafheuvels). Rond het jaar 800 verbood de keizer Karel de Grote de verbranding van lijken. Er mocht alleen nog worden begraven. Eeuwenlang was vervolgens begraven de enige vorm van lijkbezorging in Nederland. Er werd begraven in en rond kerken in steden en dorpen. De welgestelde burgers vonden een laatste rustplaats in de kerk, de armen op het kerkhof.

Na 1829 werd ter bevordering van de hygiëne het begraven in kerken door de overheid verboden. Gemeentes met meer dan duizend inwoners moesten een begraafplaats buiten de bebouwde kom inrichten. Bekende landschapsarchitecten als Jan David Zocher, zijn zoon Louis Paul Zocher, Lucas Pieters Roodbaard en Anthony Springer ontwierpen romantische tuinen in de Engelse landschapsstijl compleet met hoogteverschillen, kronkelende paden, waterpartijen en veel groen. Op de graven kwamen fraaie graftekens te staan.

In 1913 verrees op de particuliere begraafplaats Westerveld in Driehuis het eerste crematorium, waar het jaar daarop de eerste overledene werd gecremeerd. Sinds die tijd is het aantal Nederlanders dat zich laat cremeren sterk gestegen. Waar begraven jarenlang de meest gekozen manier van lijkbezorging was, worden tegenwoordig meer mensen gecremeerd dan begraven.

…en nu

Een begrafenisplechtigheid krijgt tegenwoordig steeds meer een persoonlijke invulling. Niet meer zozeer de standaard begrafenis met koffie en cake maar veel meer de eigen invulling die past bij de overledene.  Je kan dit zelf helemaal invullen of met hulp van een uitvaartbegeleider.

Ook de begraafplaatsbeheerder is niet meer de man die achterover zittend de volgende plechtigheid afwacht. Hij (of zij) wil weten wat de nabestaanden graag willen en luistert naar hun wensen. Op allerlei wijzen kan hij daardoor vaak ´maatwerk´ leveren. Wensen over de ligging van een graf, de looptijd, het onderhoud, mogelijkheden voor diverse soorten gedenktekens en beplantingen zijn vaak opgenomen in de mogelijkheden die er zijn. Dit geldt overigens ook voor de bestemming van de as na een crematie op de begraafplaats. Ga eens naar hem toe om te vragen wat allemaal mogelijk is. Allerlei eventuele vooroordelen zal hij ontzenuwen: het onderhoud hoeft geen probleem te zijn, een graf hoeft helemaal niet duur te zijn.

Veel begraafplaatsen hebben een eigen website waar al veel vragen worden beantwoord. Daarnaast is de kans groot dat je op deze site onder ´begraafplaatsen in Nederland´ gegevens vindt over een bepaalde begraafplaats.

Download een folder over begraven anno NU