Nu in verband met de coronamaatregelen uitvaarten nog maar door 30 personen kunnen worden bijgewoond, willen veel mensen afscheid nemen van een overledene door een erehaag te vormen. Of dat mag, verschilt van plaats tot plaats.
Alternatieve manieren van afscheid nemen
Door de coronamaatregelen moeten we afstand tot elkaar bewaren en mogen geen grote samenkomsten georganiseerd worden. Voor uitvaartplechtigheden geldt dat er maximaal 30 personen bij aanwezig mogen zijn.
Vaak zijn er meer mensen die afscheid van een overledene willen nemen en aan de nabestaanden hun steun willen betuigen. Soms kan daar invulling aan gegeven worden door een drive-through afscheid te organiseren, waarbij mensen met de auto langs de kist rijden en zo afscheid nemen. Maar vaak geven buren en vrienden ook aan een erehaag te willen vormen op de dag van de uitvaart. Mag dat?
Erehaag mag soms wel, soms niet
Of een erehaag is toegestaan, is niet op landelijk niveau vastgelegd, maar wordt bepaald door gemeenten en veiligheidsregio’s. Die hebben daarvoor ieder hun eigen beleid en het is dus belangrijk om per plaats goed na te gaan wat mag.
Het LOT-C (Landelijk Operationeel Team Corona) heeft onlangs richtlijnen opgesteld aan de hand waarvan gemeenten en veiligheidsregio’s zouden kunnen beslissen om erehagen al dan niet toe te staan. Op die manier ontstaat er meer eenheid in het beleid ten aanzien van deze manier van afscheid nemen.
Wat is een erehaag?
In het advies van het LOT-C wordt een erehaag omschreven als twee rijen mensen die dusdanig zijn opgesteld dat bij een uitvaart de rouwauto daar tussendoor kan rijden. Een erehaag kan een georganiseerd of een spontaan karakter hebben.
Het LOT-C geeft aan dat een erehaag een verrijking kan zijn voor het afscheidnemen van een overledene en adviseert om te denken in mogelijkheden om deze manier van laatste eer bewijzen te faciliteren. Daarbij is het uiteraard belangrijk dat de maatregelen die gericht zijn op social distancing nageleefd worden.
Geschikte en ongeschikte locaties
Op basis van de verwachte grootte van de groep die de erehaag vormt, kan de gemeente geschikte en ongeschikte plaatsen bepalen. Daarbij moet voor ogen gehouden worden dat er geen overlast is voor andere weggebruikers en dat er geen of zo min mogelijk mogelijkheden zijn tot samenscholing. Winkelstraten zijn bijvoorbeeld minder geschikt dan onbebouwde wegen.
Ook de directe omgeving van een uitvaartcentrum, crematorium of begraafplaats ziet het LOT-C als ongeschikte locatie voor een erehaag. Omdat er meerdere uitvaarten binnen een kort tijdsbestek kunnen plaatsvinden, is groepsvorming bij aankomst en vertrek van de deelnemers aan de erehaag niet uit te sluiten. Op deze locaties ligt een “drive-through” afscheid meer voor de hand.
Maximum aantal deelnemers per erehaag
Gemeenten hebben de mogelijkheid om vast te stelle dat er een maximum aantal personen aan een erehaag kan deelnemen, bijvoorbeeld 2 rijen van 15 personen. Als meer mensen aan een erehaag willen meedoen, wordt geadviseerd op meerdere locaties langs de route een haag te vormen met daartussen een afstand van minimaal 500 meter.
Handhaven en communiceren
Het is belangrijk dat gemeenten de regels rond social distancing handhaven. Er dient dus altijd 1,5 meter afstand bewaard te worden en groepsvorming is verboden.
Om het risico op groepsvorming te verkleinen wordt afgeraden om voertuigen die deel uitmaken van de rouwstoet – en met name de rouwauto met de overledene – bij het passeren van een erehaag of bijvoorbeeld bij het woonhuis tot stilstand te laten komen. Risico op groepsvorming bestaat ook voordat de rouwauto langsrijdt en na afloop van de erehaag. Het LOT-C adviseert gemeenten om het verbod op groepsvorming zowel via algemene berichtgeving bekend te maken, als via uitvaartondernemingen onder de aandacht van nabestaanden en genodigden te brengen.