Asbus plaatsen op grafmonument van een vriend

VRAAG

Wij krijgen een verzoek om een asbus / sierun op een bestaand grafmonument te plaatsen. Dit kan uiteraard, echter hier komt een ander aspect bij. De sierurn wordt geplaatst (met toestemming) op een grafmonument van een vriend / kennis. De concrete vraag is of wij dit op e.e.a. manier ook moeten vastleggen. Als de termijn van het graf is afgelopen, dient er ook iets gebeuren met de sierurn bijvoorbeeld.

ANTWOORD

De vraag lijkt makkelijk en het klinkt sympathiek wanneer een rechthebbende toestemming geeft om een sierurn met een asbus op een graf te laten plaatsen. Er zitten echter ook haken en ogen aan waar op dit moment wellicht nog niet aan gedacht wordt.

Van belang is dat u in uw reglement geregeld heeft dat het toegestaan is dat er urnen op of in een graf geplaatst mogen worden én dat u hiervoor een tarief in uw tarieventabel opgenomen hebt. Wanneer deze twee aspecten nog niet geregeld zijn, is het zaak om dat eerst in orde te maken. Het reglement om juridisch juist te handelen en aanpassing van de tarieventabel omdat u uw organisatie financieel niet tekort wilt doen. Voor een begraving brengt u tenslotte ook kosten in rekening. Daarnaast registreert u op grond van Artikel 65, lid 1 van de Wet op de lijkbezorging (Wlb) dat de asbus bevattende de as van persoon X in of op dat specifieke grafnummer geplaatst is.

Gemakshalve benoemen we  de familie welke de beschikking heeft over de as, familie A.  De rechthebbende van het graf waarop de sierurn geplaats zal worden, dient vooraf schriftelijke toestemming te geven dat er een urn op het betreffende graf geplaatst wordt. De rechthebbende is namelijk de enige persoon met zeggenschap over het graf. Die schriftelijke toestemming maakt onderdeel uit van de administratie welke u over het betreffende graf heeft. Dan komt er een belangrijk aspect aan de orde. Wanneer de urn geplaatst is, heeft familie A geen enkele zeggenschap meer over de urn / de as. Die zeggenschap is overgegaan naar de rechthebbende op het graf.

Wat gebeurd er wanneer de rechthebbende en familie A over twee jaar in onmin raken en de rechthebbende besluit dat de urn van het graf af moet en dat hij een andere bestemming aan de as geeft. Hij gaat de as ‘ergens’ verstrooien. Familie A staat dat letterlijk met lege handen. Dat dit realiteit kan worden, realiseert familie A zich op dit moment wellicht niet.

Dan het moment dat verlenging van het grafrecht aan de orde is. Wanneer het grafrecht verlengd wordt, is er niets aan de hand. De situatie blijft dan zoals deze is. Wanneer de rechthebbende echter besluit dat het grafrecht niet verlengd hoeft te worden, wordt de situatie anders. U kunt het graf dan ruimen. Hoe denkt familie A daarover? Zeggenschap hebben zij niet, terwijl zij wellicht toch liever de urn op het graf zouden willen behouden. Hoe een graf geruimd dient te worden en wat er met de stoffelijke resten dient te gebeuren, duiden hier verder niet nader. De ruiming van een asbus geschiedt door het verstrooien van de as (Art. 66 Wlb). Op dat moment kunnen zich complicaties voordoen welke u als beheerder van de begraafplaats wilt voorkomen. Voorkom dat u partij wordt in onmin binnen een familie of tussen zelfs tussen twee verschillende families wanneer een urn van familie A geplaatst zou zijn op of in het graf van een andere familie.

Kortom, het advies aan u is als volgt;

• Adviseer familie A een eigen plek (bijvoorbeeld een urnengraf) op uw begraafplaats in gebruik te nemen. Benoem in uw advies dat zij zich moeten realiseren dat zij op het moment dat de urn op het graf van iemand anders geplaatst wordt, zijgeen enkele zeggenschap over de as meer hebben. Wanneer er binnen eigen families al enorme vetes uitgevochten worden over de zeggenschap over een graf en over het wel of niet verlengen van grafrechten (en de betaling hiervan), hoe kan dat dan wel niet zijn wanneer twee verschillende familie van mening zijn dat zij iets te vertellen hebben over het graf. Waarbij één familie (in dit geval familie A), voor u helemaal geen partij meer is.
• Wanneer er een urn op of in een graf geplaatst wordt, moet de rechthebbende hiervoor altijd schriftelijk toestemming verlenen. Ook wanneer het de as van een eigen familielid betreft. Voor elke begraving in het graf moet de rechthebbende dat natuurlijk ook. Deze schriftelijke toestemming bewaard u bij het ‘grafdossier’.
• Ten aanzien van uw eigen documenten; zorg dat uw reglement in orde is, zodat plaatsing van een asbus juridisch gezien ook kan. Zorg daarnaast dat uw tarieventabel voorziet in een tarief voor de plaatsing (en eventueel ook voor de verwijdering) van een asbus / urn.
• Zorg dat zowel uw begraafregister, als uw register voor de asbestemmingen, actueel en volledig is.

IW

9 september 2021