Bijzetting geamputeerde lichaamsdelen

VRAAG

Mogen geamputeerde lichaamsdelen in een (bestaand) graf worden bij begraven en wat zijn daar de consequenties van?

ANTWOORD

In deze casus is het vier jaar geleden dat in het betreffende graf begraven is en dat er in de toekomst nog een begraving in het graf moet plaatsvinden.

Aannames zijn:

• Het betreft een graf met twee begraaflagen, waarvan de onderste begraaf laag in gebruik is. De bovenste begraaf laag wordt later in gebruik genomen.
• De ledematen welke bij begraven moeten worden behoren niet tot het lichaam van degene is die al begraven is.
• Degene die later in dit graf begraven moet worden mist nu of op korte termijn een of meerdere ledematen.

In de Wet op de lijkbezorging (Wlb) is niet opgenomen of het is toegestaan om ledematen te begraven. In de praktijk verdwijnen geamputeerde lichaamsdelen echter bijna altijd bij ander medisch ‘afval’ dat separaat vernietigd wordt. Voor een begraving van geamputeerde lichaamsdelen is geen verlof tot begraven nodig. Een dergelijk verlof kan vanzelfsprekend ook niet afgegeven worden, want er is immers nog geen overledene. Toch komt het bij begraven van lichaamsdelen vaker voor.  Een recent voorbeeld hiervan zijn de stoffelijke resten van de slachtoffers van vlucht MH-17. Vele maanden nadat de uitvaarten plaatsgevonden hadden, werden er nog stoffelijke resten geïdentificeerd. Het merendeel hiervan is alsnog begraven of gecremeerd.

Aangezien het in dit geval geen overledene betreft, is het mogelijk om de ledematen op de onderste begraaf laag ‘bij te begraven’. De stoffelijke resten van de eerste begravene dienen individueel traceerbaar te blijven. Aan het voeteneinde van het graf, naast de al geplaatste kist, moet hiervoor voldoende ruimte zijn zonder de kist te ‘roeren’.

Er zijn wel een paar aandachtpunten om rekening mee te houden voordat een eigenaar/beheerder van de begraafplaats toestemming geeft:

• Net als bij de begraving van een foetus < 24 weken zwangerschap, is een verklaring van de behandelend arts waarin verklaard wordt welke lichaamsdelen het zijn en van wie ze afkomstig zijn dringend gewenst. Een datum van het medisch handelen hoort dan ook op die verklaring te staan.
• Het lichaamsdeel dient verpakt te worden, maar niet in plastic. Dit laatste in verband met de noodzakelijk toetreding van zuurstof bij het lichaamsdeel.
• De begraving dient op de juiste wijze administratief te worden verwerkt. Hiermee wordt voorkomen dat er later onduidelijkheid ontstaat wat er ooit gebeurd is in dit graf. Tenslotte liggen er straks extra botresten op de onderste begraaf laag.
• Er is in de heffingsverordening niet altijd een tarief opgenomen voor de begraving van lichaamsdelen. Wees vooraf duidelijk over welke kosten er in rekening gebracht worden.

IW
29 maart 2021