is een gesloten exploitatiebegroting nog mogelijk?

Vraag:

Beste LOBSinds kort ben ik in dienst getreden als beheerder groen en begraafplaatsen van de Gemeente Z.. Voor mij is het onderwerp begraafplaatsen totaal nieuw. Een van de eerste dingen waar ik mij mee bezig mag houden is de vraag of een gesloten exploitatiebegroting nog wel mogelijk is. Doordat steeds meer mensen voor cremeren kiezen ontstaat er een gat in de begroting. De vraag die hierbij gesteld kan worden is dit een maatschappelijke trend of is dit structureel. Daarnaast exploiteert de gemeente een aantal aula’s waarbij zij de vraag stelt of dat nog wel in deze tijd passend is.Mijn vraag aan jullie is eigenlijk over welke informatie beschikken jullie die voor mij bruikbaar kan zijn om daar verder mee te gaan. Ik heb op de website gezien dat jullie momenteel onderzoek doen naar de verschillende prijzen omtrent grafrechten, wanneer verwachten jullie dit onderzoek te kunnen publiceren?Een ruime vraag maar misschien hebben jullie nog enkele tips.Met vriendelijke groet,S. M.

Antwoord:

Geachte heer M., Uw vraag over kostendekkendheid van de begraafplaatsen in Z. is zo breed en zo complex dat deze om een uitgebreide beantwoording vraagt.Maar een dergelijke uitgebreide beantwoording valt niet binnen de reguliere dienstverlening van  de LOB.Maar ik zal proberen u in elk geval een aantal handreikingen te doen, waar u verder mee kunt werken.In de basis is het mogelijk op begraafplaatsen te werken met een kostendekkende of zoals u dat aanduidt een gesloten exploitatie.Maar dat is afhankelijk van vele factoren. In belangrijke mate is bepalend de vraag in hoeverre er sprake is van kosten uit het verleden. Zijn er bijvoorbeeld forse kapitaalslasten van investeringen uit het verleden? Daar valt weinig aan te beïnvloeden. Is er in voldoende mate het besef aanwezig dat een begraafplaatsbegroting een kosten- en een inkomstenkant kent? Vaak wordt er voornamelijk gedacht en gehandeld aan de kosten kant (bijv. bezuinigen).Maar het is net zo belangrijk er voor te zorgen dat maximaal inkomsten worden gegenereerd. Worden wel alle grafrechten geïnd van graven waar nog rechten op rusten?. En worden graven waar geen rechten meer op rusten geruimd? Wordt de grond hergebruikt? Of wordt er niet geruimd en wordt het begraafplaats areaal uitgebreid?En is het aanbod aan “producten'” (soorten graven, urnenmogelijkheden, enz.)  voldoende divers zodat vraag en aanbod goed op elkaar aansluiten?. Hoe zit het met de personele bezetting? Is er sprake van zelf doen of uitbesteding?Worden de tarieven jaarlijks bijgesteld?Hoe is het gesteld met de onderhoudsintensiteit van de begraafplaatsen? En zo zou ik nog wel even kunnen doorgaan.Kostendekkend begraven is regelmatig onderwerp van discussie in vergaderingen van gemeenteraden.Er wordt genuanceerd over gedacht. Maar het onderwerp komt wel steeds vaker terug. En binnen de begraafplaatswereld is de discussie over tarieven steeds opnieuw actueel. De LOB is van mening dat het belangrijk is bij het beheer voldoende aandacht aan dit onderwerp te besteden en ook te anticiperen op ontwikkelingen in plaats van af te wachten tot vanuit het bestuur plotseling bezuinigingsopdrachten of opdrachten tot een hogere dekkingsgraad worden verstrekt.De LOB voert sedert een aantal jaren jaarlijks een grafkostenonderzoek uit onder de leden. U kunt dit vinden op onze website.Dit onderzoek levert u materiaal om tarieven te kunnen vergelijken maar dat levert u geen informatie over de kostenkant van de exploitatie.Voorts kan ik u verwijzen naar het onderzoeksrapport uit 1999 genaamd Kostendekkend begraven (een begraafplaats als onderneming). U kunt dit bestellen bij onze organisatieassistente, mevrouw M. Wafelbakker tel . 020-6731237Bovenstaande informatie en vragen zijn algemeen van aard. Wij kunnen u helaas geen maatwerk leveren in de vorm van een advies over uw eigen situatie.Maar er zijn wel voldoende gekwalificeerde bureaus die dat wel kunnen desgewenst. Mocht u over willen gaan tot het inwinnen van extern advies dan kunnen wij u op verzoek een aantal bureaus noemen. Ik wens u veel succes in uw uitdagende functie. met vriendelijke groeten,

Jo Beltman
1 maart 2011