Openstaande nota grafrechten bij overlijden

VRAAG

Een lastige situatie, een juridische vraag en een professioneel dilemma:

Wanneer een persoon een graf heeft gekocht en deze is op de dag van het overlijden van deze persoon nog niet volledig voldaan, wat dan te doen met het restant van het bedrag?

Kan/mag deze persoon dan wel begraven worden in dit graf? Of moeten de nabestaanden de vordering dan ook overnemen bij de overboeking van dit graf op hun naam?

ANTWOORD

Wanneer iemand komt te overlijden vallen al zijn of haar bezittingen en schulden in de nalatenschap. Dus ook het nog openstaande bedrag aan grafrecht en mogelijk onderhoudsrecht. Ik begrijp dat de rechthebbende overleden is en begraven ‘moet’ worden in dit graf. Als eerste moet het grafrecht dan overgeschreven worden, anders kan er sowieso niet in het graf begraven worden. Wanneer dat geregeld is, kan er in principe begraven worden in het graf. Blijft de openstaande nota voor het grafrecht over. Hoe hiermee om te gaan? Er zal sprake zijn van een betalingsregeling, die eerder door de financiële afdeling van de gemeente afgesproken is. Ik adviseer in elk geval contact op te nemen met uw collega’s van deze afdeling en met hen de situatie te bespreken. Hun debiteur is overleden en de openstaande nota zal uit de nalatenschap van de debiteur betaald moeten worden.

Kunt u de overschrijving van het grafrecht weigeren? Naar mijn mening niet. In artikel 18, lid 2 stelt u dat na het overlijden van de rechthebbende het grafrecht binnen zes maanden moet worden overgeschreven. Is de rechthebbende overleden en dient deze begraven te worden in het graf, dan moet de overschrijving vóór de begraving plaatsvinden.

Wanneer het grafrecht overgeschreven is, kunt u de begraving dan weigeren? Naar mijn mening niet. Uw Beheersverordening geeft in artikel 15, lid 1 aan dat de termijn van het grafrecht begint te lopen op de datum waarop het particuliere graf is uitgegeven. Wanneer de beschikking (grafakte of grafbrief) ook is verzonden nadat het grafrecht te naam gesteld is, dient u de rechten van de (nieuwe) rechthebbende te respecteren en een begraving in het graf toestaan. Is de beschikking nog niet verzonden, dan is het grafrecht officieel nog niet te naam gesteld en dat zou ik dan zeker ook niet doen, omdat de verschuldigde kosten nog niet allemaal betaald zijn. In dat geval zou er dus wel een mogelijkheid zijn om de begraving in dit graf te weigeren.

Ik mis in uw Beheersverordening een belangrijk artikel, namelijk een artikel dat grafrecht vervallen verklaard kan worden wanneer niet aan de betalingsverplichting voldaan wordt. Dit is overigens ook een tekortkoming in de Modelverordening van de VNG, daar ontbreekt een dergelijk artikel ook in. Zou een dergelijk artikel wel bestaan, dan zou op grond van uitblijven van de betaling het toegekende grafrecht vervallen verklaard worden.

Kortom, er zijn best veel variabelen die die dossier lastig maken. Ik adviseer u de opdrachtgever van de begraving direct te benaderen met de volgende boodschap:

• Het grafrecht moet overgeschreven worden, voordat er sowieso begraven mag worden in het graf.
• Het openstaande bedrag aan rechten moet voldaan worden vanuit de nalatenschap. Enige ‘bluf’ kan helpen om een spoedig betaling te ontvangen. Blijft echter wel binnen de kaders die hiervoor gelden. Hiervoor is samenwerking met uw collega’s van de financiële afdeling nodig. Stel aan de opdrachtgever van de uitvaart voor dat de openstaande rechten direct betaald worden om problemen met de begraving te voorkomen. Kans dat er direct betaald wordt. Is dat niet het geval, dan moeten uw collega’s aan de slag. Laten zij de actie om de inning van de rechten niet op de lange baan schuiven, omdat het een vordering op een nalatenschap betreft, maar laat hen ‘gewoon’ het invorderingstraject voorzetten. Op grond van artikel 11 van uw Heffingsverordening, kan er geen kwijtschelding van de lijkbezorgingsrechten verleend worden.

Met samenwerking tussen de verschillende afdeling binnen uw organisatie en naleven van uw eigen verordeningen is er een oplossing mogelijk.

IW mei24
12 juni 2024