Vervoer stoffelijke resten van ene naar andere begraafplaats?

VRAAG

In onze gemeente hebben we twee begraafplaatsen in de twee verschillende plaatsen: X en Y. Op onze begraafplaats in X hebben we een knekelput, deze kan nog jaren mee. Op de begraafplaats in Y hebben we deze niet. Is het toegestaan om bij het ruimen van een graf in Y de botjes te vervoeren naar de knekelput op de begraafplaats X? Of moeten botten op de begraafplaats Y blijven na ruiming aldaar?

ANTWOORD

In de Wet op de lijkbezorging (Wlb) is in artikel 31, lid 3 het volgende opgenomen:

3. De overblijfselen der lijken worden op een begraafplaats ter aarde besteld of, met overeenkomstige toepassing van het gestelde in artikel 29, derde lid, in een crematorium gecremeerd.
   Het woord ‘een’ is het antwoord op uw vraag. Het verzamelgraf mag ook op een andere begraafplaats gelegen zijn dan de begraafplaats waar de ruiming heeft plaatsgevonden.

Wettelijk gezien mag het, de vraag is wel of u hiermee voldoet aan de verwachting van de overledene c.q. nabestaanden. Er is gekozen voor een graf op de begraafplaats in Y en niet op de begraafplaats in X. De verwachting bij nabestaanden zou kunnen zijn dat de stoffelijke resten bij de ruiming van het graf ook in Y opnieuw ter aarde besteld worden.

Verder schrijft u over de ruiming van ‘een graf’. Ik concludeer daaruit dat het een ruiming van een enkel graf betreft en niet een grootschalige ruiming van meerdere algemene graven waarbij veel meer stoffelijke resten vrijkomen. De hoeveelheid stoffelijke resten zullen bij de ruiming van een enkel graf ook gering zijn. Wettelijk gezien zouden deze stoffelijke resten ook ‘simpelweg’ onder de onderste begraaf laag van het geruimde graf geplaatst mogen worden. De aloude vorm van grafruiming. Ongetwijfeld wordt dan door medewerkers het argument gebruikt: ‘Dan ruimen we niet, maar dan schudden we het graf’. Dat is correct, maar schudden is immers een vorm van ruimen. Idealiter wordt bij schudden administratief gezien de koppeling met het grafnummer in stand gehouden. Bij een ruiming omdat een graf door een andere familie opnieuw gebruikt wordt, hoeft dat niet. In de Wlb is niet opgenomen dat geregisterd moet worden waar stoffelijke resten na een ruiming ter aarde besteld worden, als het maar op een begraafplaats is.

Overbrengen van stoffelijke resten bij de ruiming van graven komt overigens vaker voor. Wanneer bij de ruiming van een veld met algemene graven onverwacht een aantal slecht verteerde lichamen worden aangetroffen, kan men deze (laten) overbrengen naar een andere eigen begraafplaats en in actief beluchte algemene grafkelders geplaatst voor (verdere) vertering.  Van belang is wel om deze stoffelijke resten te ontdoen van belemmerende materialen.  Bij het ruimen van de kelders, over enkele jaren, kunnen de stoffelijke resten, die dan naar verwachting veel minder volume hebben, weer teruggebracht naar de begraafplaats waar zij vandaan komen. Dit vanuit de gedachte dat er ooit bewust gekozen is om te begraven op die eerste begraafplaats.

Igle Weidenaar
29 juli 2025