Wie mag vaders graf laten ruimen?

Vraag:

Goededag mevrouw Harmsen, Ons bereikt het volgende verzoek waar wij niet direct een antwoord op hebben. In 1975 is de vader van het gezin overleden, moeder is rechthebbende en overleden in 2007. Zij is niet bijgezet in het graf maar gecremeerd. Voor ons is niet duidelijk wie rechthebbende is en er zijn 12 kinderen. Het grafrecht is in 2005 met 10 jaar verlengd door moeder. De kinderen willen niet meer aan vader herinnerd worden en willen dat het graf word geruimd. Ons is niet bekend of alle kinderen het hier mee eens zijn. Vraag 1: kan iemand die aantoont grafgerechtigde te zijn, laten overgaan tot ruiming of laten verwijderen van de steen?Vraag 2: mag of moet de gemeente overgaan tot ruimen als alle kinderen hiermee schriftelijk akkoord zijn? Vraag 3: moet de gemeente de grafrechten 2008 t/m 2015 terugbetalen (en aan wie)?met vriendelijke groet F. P.

Antwoord:

Geachte heer P. in antwoord op uw vragen heb ik de volgende opmerkingen. U schrijft: In 1975 is de vader van het gezin overleden, moeder is rechthebbende en overleden in 2007 zij is niet bijgezet in het graf maar gecremeerd. Voor ons is niet duidelijk wie rechthebbende is en er zijn 12 kinderen. Het grafrecht is in 2005 met 10 jaar verlengd door moeder. De kinderen willen niet meer aan vader herinnerd worden en willen dat het graf word geruimd. Ons is niet bekend of alle kinderen het hier mee eens zijn. Wanneer de rechthebbende is overleden moeten de grafrechten op naam worden geschreven van een nieuwe rechthebbende. In principe is dat niet uw verantwoordelijkheid, maar van degenen die de wens heeft om het graf in stand te houden. Veel begraafplaatsen hebben in hun verordening of reglement een bepaling opgenomen waarin staat dat bij overlijden van de rechthebbende, de grafrechten binnen een jaar moeten worden overgeschreven op naam van een nieuwe rechthebbende en dat wanneer niemand zich meldt binnen die termijn het grafrecht komt te vervallen. Ik weet niet wat er in uw verordening staat, maar het is zin vol om dit te bekijken, dan wel aan te passen. U stelt mij verder de vraag 1: kan iemand die aantoont grafgerechtigde te zijn, laten overgaan tot ruiming of laten verwijderen van de steen. Elke rechthebbende is de enige die zeggenschap heeft over het graf, de inhoud ervan en de bedekking ervan. Dat betekent dat een rechthebbende zelf kan beslissen of het graf geruimd moet worden of niet (mits de wettelijke grafrusttermijn van 10 jaar is verstreken) ?? ik doel hier op ruiming van de inhoud van het graf ? en ook zelf mag beslissen of de grafbedekking wordt verwijderd, tenzij u in uw verordening de verplichting hebt opgenomen dat men een steen op het graf geplaatst dient te houden. In het geval dat u hierboven hebt beschreven is er echter geen rechthebbende, dus ook niemand die opdracht kan geven tot ruiming van de grafsteen of van de grafinhoud. Vraag 2: mag of moet de gemeente overgaan tot ruimen als alle kinderen hiermee schriftelijk akkoord zijn U heeft voor het ruimen van het graf geen toestemming nodig van de kinderen. Zij zijn immers niet de rechthebbende. U bent het niet verplicht, maar als u beschikt over de namen en adressen van de kinderen dan kan het wel verstandig zijn om hen aan te schrijven en hen te vragen of een van hen belangstelling heeft de grafrechten op naam te nemen (dus om rechthebbende te worden van het graf). Wanneer een van hen dit wil is uw probleem inzake de grafrechten opgelost. Het is niet aan u als beheerder om zich af te vragen of de andere kinderen het daarmee eens zijn, dat is iets wat ze onderling maar moeten uitzoeken. Wanneer geen van de kinderen belangstelling heeft de grafrechten op naam te nemen, en ook wanneer hun gegevens u niet bekend zijn, kunt u een bordje bij het graf plaatsen en aanplakken op de begraafplaats dat de grafrechten over een jaar aan het bestuur zullen vervallen, tenzij iemand zich meldt die belangstelling heeft voor de instandhouding van het graf. Er kan immers ook een oom of nicht of buurman zijn die rechthebbende wil worden. Wanneer een jaar lang niemand zich meldt kan de gemeente de grafrechten vervallen verklaren. Op dat moment kan het graf worden geruimd en vrijvallen voor heruitgifte aan een nieuwe rechthebbende. Vraag 3: moet de gemeente de grafrechten 2008 t/m 2015 terugbetalen (en aan wie) Het is onzin om grafrechten terug te betalen. De meeste gemeenten hebben in hun heffingsverordening de clausule opgenomen dat er nooit restitutie wordt verleend bij afstand van het grafrecht. Maar ook als uw gemeente een dergelijke bepaling niet kent druist dit in tegen het verleende recht. Het grafrecht houdt in dat men zelf mag bepalen of men wel of niet iemand gedurende een bepaalde periode in dat graf begraven wenst te houden. Men mag er dus ook voor kiezen om dat niet te doen. Maar voor dat recht wordt dus betaald, niet voor feitelijke gebruikmaking ervan. Vergelijkt u het maar met de rechten die terrashouders aan de gemeente betalen . Als er niemand op hun terrasje heeft gezeten betaalt u hen de rechten toch ook niet terug? met vriendelijke groet,

Pauline Harmsen
14 januari 2008