Lijkzakken

VRAAG

Tot midden jaren ’80 werden op sommige begraafplaatsen lijkzakken gebruikt.  Pas in 1998 werd hierop wettelijk geanticipeerd. Wij zijn op dit moment in bezit van diverse ‘ruimingsverklaringen’ van graven uit de jaren ’70 en ’80. Hoe gaan we hierop – voorafgaande aan de daadwerkelijke ruiming c.q. nieuw gebruik van deze graven – op onze begraafplaatsen om? Kunt u bijvoorbeeld aangeven wat de ‘ruimende’ firma eventueel staat te wachten?

ANTWOORD

Lijkhoezen zijn heel lang gebruikt en worden nog steeds gebruikt. Op zich hoeft het gebruik van een hoes bij een begraving niet bezwaarlijk te zijn. Tenminste, wanneer er gebruik gemaakt wordt van een verteerbare hoes. U refereert naar het Lijkomhulselbesluit uit 1998 dat verordende dat hoezen verteerbaar moesten zijn. In de praktijk werden er echter nog massaal PVC-lijkhoezen gebruikt. De uitvaartbranche maakte de voorraad PVC-hoezen simpelweg op en leveranciers stonden niet te springen om ‘betere’ hoezen te produceren. Om die reden heeft de LOB in, ik meen in 2002, een grote actie gehouden om de slecht verteerbare hoezen uit te bannen – hetgeen uiteindelijk gelukt is. Dus ook bij overledenen die aan het begin van deze eeuw begraven zijn kunt u nog de oude ‘degelijke’ PVC-hoeven aantreffen. Het Lijkomhulselbesluit 1998 is overigens met ingang van 2013 in het kader van deregulering vervallen.

Terug naar uw vraag. Wat kan iemand die een graf gaat ruimen tegenkomen wanneer in dat graf een lichaam verpakt in een PVC-hoes begraven is?  Een hoes omsluit een lichaam en hierdoor kan er nauwelijks of geen zuurstof tot het lichaam toetreden. Het gevolg is een stagnerende lijkvertering en een zeer grote kans op adipocirevorming. Gemakshalve verwijs ik u naar Adipocire – Wikipedia waar een goede beschrijving van dit proces opgenomen is. Een dergelijk lichaam kan nauwelijks of niet verteerd zijn.  De ruiming van een dergelijk graf is mentaal en fysiek belastend voor degenen die het werk moeten uitvoeren. Dat nog los van de vraag hoe om te gaan met een dergelijk lichaam of lichaamsdelen. Ik weet niet of op uw kerkhof vrijwilligers de begraafwerkzaamheden uitvoeren en dat zij dan ook een graf moeten ruimen. De ruiming van een dergelijk lichaam is eigenlijk gewoon werk dat door een gespecialiseerd bedrijf uitgevoerd moet worden. Zij hebben hier ervaring in, vrijwilligers bijna nooit. In dat kader verwijs ik u graag naar de Branche Vereniging Ondernemers Begraafplaatsbeheer (BVOB) Home – BVOB De bedrijven die bij de BVOB aangesloten zijn werken volgens een vast protocol voor dergelijke ruimingen. Als LOB bevelen wij de uitvoering van dergelijke ruiming door een BVOB-lid, wanneer een begraafplaats daar zelf nauwelijks of geen ervaring mee heeft, zeker aan.

Daarnaast maak ik u graag opmerkzaam op de Handleiding Opgraven en ruimen. Handleiding Opgraven en Ruimen | LOB (begraafplaats.nl) Dit is een handleiding die op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelatie door de LOB in samenwerking met de eerdergenoemde BVOB en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) geschreven is. Het is een praktische handleiding over opgraven van stoffelijke resten en het ruimen van graven. Wanneer u er prijs op stelt kan ik u een exemplaar van deze handleiding doen toekomen. Voor LOB-leden bedragen de kosten slecht € 11,00, exclusief verzendkosten. Los van of u werkzaamheden zelf uitvoert of uitbesteed, is het goed kennis te nemen van de deze handleiding.

U schrijft dat u voor een aantal graven een ruimingsverklaring heeft. U geeft echter niet aan wat de inhoud van een dergelijke verklaring is. Wanneer het alleen en verklaring is dat de rechthebbende afstand doet van het grafrecht, zegt dat over het algemeen nog niets over de inhoud van het graf. Wanneer u hierover meer informatie heeft, kunt u me de verklaring wellicht toesturen, zodat ik ook hierop een reactie kan geven.

IW okt '24
24 oktober 2024