Tarief onderhoud begraafplaatsen

VRAAG

Ik verzorg sinds kort de administratie van drie begraafplaatsen die in eigendom zijn van de Protestantse Gemeente XX.  De tarieven m.b.t. het algemeen onderhoud zijn nu gesplitst in:

• een jaarlijkse bijdrage per graf van: € 16,20;
• een toeslag voor elk staand gedenkteken per graf/per jaar € 7,60;
• een toeslag voor een omranding, vloer of blijvende beplanting e.d. per graf/per jaar € 7,60.

Ik heb nu voorgesteld om één bedrag te hanteren voor het algemeen onderhoud, namelijk € 25,= per jaar, ingaande 2026. Kan dit juridisch?

ANTWOORD

Voor de beantwoording van uw vraag heb ik op internet het tarievenoverzicht van organisatie XX opgezocht. De combinatie van het reglement en het tarievenoverzicht bepaald welke wijzigingen je kunt aanbrengen. Het valt me op dat het tarieven zijn die in juni 2023 van kracht geworden zijn. Dat is bijna twee jaar geleden. Ik veronderstel dat het tarievenoverzicht en de tarieven op zich, aangepast gaan worden. Heb hierbij aandacht voor de Toelichting op het tarievenoverzicht. Er wordt gesteld dat de kerkvoogdij juridisch eigenaar is van een grafmonument zodra dat op de begraafplaats geplaatst is. Dat is onjuist. Ik verwijs hiervoor naar artikel 32a Wlb. Dat artikel geeft aan:

Artikel 32a
Gedurende de periode dat een graf niet geruimd mag worden, is artikel 20, eerste lid, aanhef en onder e en f, van Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek niet van toepassing op hetgeen op dat graf is geplaatst of op het gebouw of werk waarin het graf zich bevindt, dan wel, indien is begraven in een grafkelder, op hetgeen daarin of daarop is geplaatst.

Het grafmonument blijft eigendom van de eigenaar (meestal de rechthebbende) zolang het grafrecht actief is. Na afloop van de termijn van het grafrecht en wanneer de rechthebbende het monument niet tijdig verwijderd heeft, pas dan gaat het eigendomsrecht over naar de houder van de begraafplaats. Pas dan gaat ook het risico over naar de houder van de begraafplaats.

De houder van de begraafplaats heeft een verplichting ten aanzien van he onderhoud van bomen. Wanneer aan die onderhoudsverplichting voldaan is en er toch onverhoopt tijdens een storm een zware tak uitbreekt, dan is dat jammer voor de eigenaar van het monument (de rechthebbende) dat daarbij schade oploopt, maar het herstel is voor eigen rekening en niet voor rekening van de houder van de begraafplaats. Is de houder van de begraafplaats nalatig geweest ten aanzien onderhoud van bomen, dan kunnen zij wel aansprakelijk gesteld worden voor de ontstane schade. Ik begrijp het schadefonds dat het College van Kerkrentmeesters ingesteld heeft dan ook niet, evenmin de voorwaarden op grond waarvan een beroep gedaan kan worden op dat fonds. Maar dat terzijde, want daar ging je vraag niet direct over.

Het tarief voor onderhoud bestaat nu uit 2 componenten:

• De jaarlijkse bijdrage per graf. Als ik het goed begrijp moet dit voor elk graf betaald worden, ongeacht of er een monument op staat of niet. Dit bedrag wordt op grond van artikel 22, lid 1 en 2 van het reglement in rekening gebracht. Dit is voor het algemene onderhoud van de begraafplaats, inclusief het onderhoud van de graven waarvan de kerkvoogdij in het onderhoud voorziet. Lid 3 geeft echter aan dat de kerkvoogdij ook onderhoud aan de graven uitvoert. Er wordt gesteld dat het beperkt onderhoud betreft, maar wanneer het herstel van verzakkingen (voor het eerst 10 jaar na plaatsing) ook onder dat onderhoud valt, zie ik dat niet meer als beperkt onderhoud.
• Toeslag voor elk staand gedenkteken een bedrag per graf, per jaar.
• Toeslag voor een omranding, vloer of blijvende beplanting een bedrag per graf, per jaar.

U vraagt of de drie bedragen samengevoegd kunnen worden tot één bedrag per graf, per jaar en stelt hier een bedrag van € 25,- per jaar voor. Wanneer ik de drie bedragen vanuit het tarievenoverzicht bij elkaar optel, kom ik op een bedrag van € 31,40 Maar los daarvan, mag u één bedrag per graf in rekening brengen ongeacht of er een monument op het graf staat? Ik ben geen jurist, maar in mijn optiek kan dat en wel om de volgende redenen:

Artikel 22, lid 1 geeft aan dat de tarievenlijst jaarlijks kan worden herzien. Er staat niet dat de tarieven jaarlijks kunnen worden herzien, maar de tarievenlijst. Er worden nu ook al onderhoudskosten in rekening gebracht, dus het worden geen nieuwe tarieven waardoor de overeenkomst met de rechthebbende zou wijzigen. Ik adviseer de teksten op de tarievenlijst te wijzigen en alleen te verwijzen naar artikel 22.

Lid 2 is een uitbreiding van lid 1 en vervolgens gaat lid 3 nog een stap verder met de beschrijving van het onderhoud aan de graven (en monumenten) dat door de kerkvoogdij uitgevoerd wordt. Het valt dus allemaal onder het onderhoud waar verplicht voor betaald wordt. In mijn optiek wordt het eenvoudiger om hiervoor slechts één bedrag in rekening te brengen. Vermindering van administratieve lasten en duidelijker voor iedereen. Mijn advies is om gelijktijdig ook het reglement te actualiseren. Voor de ene rechthebbende wordt de jaarlijkse bijdrage wellicht iets hoger dan de € 16,20 per graf wanneer jouw voorstel van € 25,- aangenomen wordt. De ander gaat wellicht iets minder dan nu betalen. Los daarvan, het blijven bedragen die beslist niet hoog zijn t.o.v. andere begraafplaatsen.

IW mei '25
21 juli 2025