Overschrijven grafrecht naar een ander graf?

VRAAG

Een graf wat uitgegeven/gehuurd is voor onbepaalde tijd, kan je deze rechten meenemen naar een nieuw graf en het oude graf laten vervallen?

ANTWOORD

U heeft een vraag over het overzetten van grafrechten naar een ander graf. Grafrechten worden op een gemeentelijke begraafplaats uitgeven door, of namens, het college van B&W en zijn in principe van toepassing op een specifiek graf (grafnummer). Er kunnen situaties zijn dat het voor één van beide partijen of voor beide partijen, gunstig is om het recht van het ene graf over te schrijven op het andere graf. Het vraagt echter wel dat de juiste procedures gevolgd worden en bovenal dat er één en ander op een juiste wijze geregistreerd wordt in de grafadministratie.

Het is afhankelijk hoe de gemeentelijke organisatie ingericht is en wat het mandaatbesluit aangeeft over bevoegdheden in dit proces.

In kleinere gemeenten zou het kunnen zijn dat het college hierover zelf een besluit moet nemen. Het is dan een besluit voor in de ’hamerraad’, tenzij het zou gaan over het overzetten van rechten voor een groot aantal graven ingeval van een herinrichting van een begraafplaats. In grotere gemeenten kan het voorkomen dat zaken rondom de uitgifte van grafrechten met het Mandaatsbesluit gemandateerd is aan een bepaalde functie of zelfs specifiek aan een bepaalde medewerker.

Zorg er in elk geval voor dat het overschrijven een officieel karakter krijgt en dat later uw opvolgers niet terechtkomen in een zoektocht op grond waarvan er een graf met grafrecht voor onbepaalde tijd gelegen is tussen allemaal andere graven met grafrecht voor bepaalde tijd.

Wanneer zouden grafrechten overgeschreven kunnen worden van het ene graf naar het andere graf. Ik zal een paar voorbeelden benoemen.

• Een graf voor onbepaalde tijd ligt zeer dicht bij een monumentale boom die op de ‘bomenlijst’ staat. Wanneer er dicht bij de boom een graf gedolven zou moeten worden voor een bijzetting, kan dat de boom ernstige schade toebrengen. Om de boom bescherming te geven kan in overleg met en met instemming van de rechthebbende, het grafrecht van dat graf overgezet worden naar een ander graf. Vanzelfsprekend blijven de voorwaarden dan gelijk. Het vervangende graf blijft een grafrecht voor onbepaalde tijd, ook wanneer grafrecht voor onbepaalde tijd volgens de huidige Beheersverordening niet meer uitgegeven wordt. Het graf bij de boom blijft dan in stand zonder dat e reen rechthebbende op is en zonder dat er nog in begraven wordt. Het is dan een kwestie van uitonderhandelen hoe er met een eventueel monument omgegaan wordt. Handhaven op het graf bij de boom, of verplaatsen naar het vervangende graf.
• Een graf dat voor onbepaalde tijd uitgegeven is met drie begraaflagen. Als gevolg van een structureel verhoogd grondwaterniveau is begraven op de onderste begraaflaag niet meer mogelijk. Het college van B&W heeft bij Besluit de onderste begraaflaag gesloten verklaard. Het grafrecht is hiermee structureel aangetast en de rechthebbende dient hiervoor gecompenseerd te worden. Op een nieuwer, opgehoogd gedeelte van de begraafplaats kunnen wel graven met drie begraaflagen uitgegeven worden. Op dit veld kan dan een vervangend graf worden aangeboden. Ook hierbij vraagt het verplaatsen van het monument en eventueel zelf het verplaatsen van de stoffelijke resten, een punt van overleg en wederzijdse instemming.
• Een verzoek van een rechthebbende om grafrecht over te schrijven naar een ander graf omdat hij de huidige locatie ‘niet mooi’ vindt, of een nieuw grafveld veel beter passend bij de overledene, is in mijn optiek geen reden om in te gaan op een dergelijk verzoek. Het overzetten van grafrecht van het ene graf naar het andere graf blijft een uitzondering.

Zo zijn er nog wel meer voorbeelden denkbaar. De reden van uw vraag zal daar ongetwijfeld een voorbeeld van zijn. Ik ben dan ook benieuwd naar de reden van uw vraag.

Noot:

De vraag bleek betrekking te hebben op een verzoek van een rechthebbende, om het grafrecht van onbepaalde tijd over te schrijven naar een ander graf. Dit vanwege het feit dat ‘men de huidige locatie ‘niet mooi’ vindt en een nieuw grafveld veel beter passend zou zijn bij de toekomstige overledene’.

Ons advies om in zo’n situatie het grafrecht NIET over te zetten naar een ander graf, blijft staan. Brandt uw vinders er niet aan om dit met een positief advies voor te leggen aan de functioneel verantwoordelijke voor de begraafplaats of aan het college a.u.b.

IW feb '25
6 mei 2025