Richtlijnen m.b.t. bepaling verwaarlozing graven?

VRAAG

Ik vroeg mij af of de LOB ook richtlijnen heeft m.b.t. verwaarloosde graven? Op onze begraafplaatsen worden een aantal grafmonumenten naar onze mening slecht onderhouden. Maar wanneer schrijf je een rechthebbende aan. Doet bijvoorbeeld een grafmonument waarvan de tekst niet meer te lezen of een monument dat scheef staat afbreuk aan de kwaliteit van de begraafplaats? Kan jij mij hierover adiviseren?

ANTWOORD

Je stelt de vraag of de LOB richtlijnen heeft om te bepalen wanneer er sprake is van verwaarlozing van graven. Hier zijn geen harde richtlijnen voor. De onderhoudstoestand van een graf (grafmonument) kan voor de ene persoon nog voldoende zijn, terwijl een ander van mening is dat er sprake is van achterstallig onderhoud. De enige wijze waarop hierin duidelijkheid komt is wanneer er in regelgeving vastgelegd is aan welk onderhoudsniveau voldaan moet worden. In de regelgeving zou opgenomen kunnen worden dat een staande steen maximaal X graden scheef mag staan of dat teksten op monumenten altijd voldoende leesbaar moeten zijn. Dat laatste kan alweer een punt van discussie gegeven, want wanneer is ‘voldoende’ het geval. Percentage van maximale scheefstand van een monument of eisen over herstel na verzakking kunnen meetbaar zijn. Geldt ook voor grafbeplanting. Maximaal een meter hoog is meetbaar. 110 Centimeter vanaf maaiveld is dan te hoog, maar wanneer de beplanting 90 centimeter hoog is en het is een slap gewas, kan dat na een regenbui overzakken op een ander monument en daar overlast geven. Het blijft lastig, ook wanneer eisen van onderhoud vastgesteld zijn.

De Wlb zegt wel iets over kennelijke verwaarlozing van een particulier graf. Ik kopieer artikel 28, lid 4 en verder even:

Artikel 28

4. In geval van kennelijke verwaarlozing van het onderhoud van een particulier graf, kan de houder van de begraafplaats, voor zover de plicht tot onderhoud niet bij hem ligt, deze verwaarlozing vastleggen in een schriftelijke verklaring, die hij toezendt aan de rechthebbende, die binnen één jaar na ontvangst in het onderhoud voorziet.
5. Indien de ontvangst van de verklaring, bedoeld in het vierde lid, niet bevestigd wordt, maakt de houder van de begraafplaats de verklaring bekend bij het graf en bij de ingang van de begraafplaats, gedurende een periode van vijf jaar dan wel totdat in die periode in het onderhoud is voorzien.
6. Indien toepassing is gegeven aan het vierde of vijfde lid en niet alsnog in het onderhoud van het graf is voorzien, vervalt het recht op het graf op het moment dat de periode van één dan wel vijf jaar, bedoeld in het vierde respectievelijk vijfde lid, is verstreken.
7. Indien het recht op het graf nog geen twintig jaar is gevestigd op het moment dat de periode, bedoeld in het vijfde lid is verstreken, blijft de bekendmaking in stand totdat de periode van twintig jaar is verstreken dan wel totdat in die periode in het onderhoud is voorzien. Indien niet voordien in het onderhoud van het graf is voorzien, vervalt het recht op het graf zodra de termijn van twintig jaar is verstreken.

De Wlb spreekt in artikel 28 over ‘kennelijke verwaarlozing’. Het blijft subjectief wanneer er sprake is van verwaarlozing en er zijn geen objectieve normen vastgesteld. De wetgever heeft dit m.i. bewust overgelaten aan de houder van de begraafplaats zodat elke begraafplaats zijn eigen normen en onderhoudsniveau kan vaststellen. Wanneer een graf(monument) gevaar oplevert kan, nee dan moet, de begraafplaats vanzelfsprekend direct in actie komen. Staat een monument op omvallen, dan moet de begraafplaats preventief het monument plat neerleggen en de procedure zoals beschreven in artikel 28 Wlb volgen. De houder van de begraafplaats is immers verantwoordelijk voor de veiligheid op de begraafplaats.

Kortom, bepalen welk onderhoudsniveau minimaal vereist is en dit niveau communiceren naar alle rechthebbenden. Bij gevaar voor omvallen monument of grote verzakking na inzakken kist direct actie ondernemen om de veiligheid te kunnen waarborgen. Verder is het een kwestie van gezond verstand gebruiken en blijven communiceren over het te volgen beleid.

IW apr24
10 juni 2024